⇒ Σημερινό μου άρθρο στην εφημερίδα “Νέα Κρήτη”:
Μνήμη Ισαάκ και Σολωμού
Γεμάτος μνήμες θλιβερές και ο Αύγουστος. Δεν είναι μόνον η δεύτερη εισβολή των Τούρκων στην Κύπρο (1974) στις δεκατέσσερις του μήνα, με την οποία κατά τραγική συγκυρία συνέπεσε η συντριβή πριν από έντεκα χρόνια (2005) του αεροσκάφους των κυπριακών αερογραμμών «Ήλιος» με τους 121 νεκρούς. Είναι και οι άλλοι δύο μάρτυρες της κατοχής.
Στις 11 Αυγούστου του 1996 δολοφονήθηκε ο Τάσος Ισαάκ κατά τη διάρκεια αντικατοχικής διαδήλωσης στην περιοχή της νεκρής ζώνης, στη Δερύνεια της επαρχίας Αμμοχώστου. Ήταν η κατάληξη μιας καλά οργανωμένης πανευρωπαϊκής πορείας μοτοσικλετιστών (ως αντίδραση στην τουρκική κατοχή) που αρχικά είχε ως στόχο να φτάσει μέχρι την Κερύνεια. Η κατάσταση όμως ξέφυγε από κάθε έλεγχο, όχι χωρίς την ευθύνη και της τότε κυπριακής κυβέρνησης. O Ισαάκ, στην προσπάθειά του να βοηθήσει έναν άλλον Ελληνοκύπριο, τον οποίο κτυπούσαν οι Τούρκοι, δέχθηκε επίθεση και έπεσε κάτω. Γύρω του μαζεύτηκαν μεγάλος αριθμός κατοχικών αντιδιαδηλωτών καθώς και μέλη της λεγόμενης αστυνομίας του παράνομου τουρκοκυπριακού «κράτους». Άρχισαν να τον κτυπούν με πέτρες, ρόπαλα, λοστούς. Μέχρι που ξεψύχησε. Μέλη της ειρηνευτικής Δύναμης του ΟΗΕ, τα οποία ήταν παρόντα στη σκηνή, προτίμησαν να μην επέμβουν. Κατά την κηδεία του Ισαάκ τρεις μέρες μετά (14 Αυγούστου) μία ομάδα διαδηλωτών κατευθύνθηκαν προς το οδόφραγμα της Δερύνειας για να εναποθέσουν στεφάνια και λουλούδια στο χώρο της δολοφονίας. Η σκηνή μετατράπηκε σε πεδίο μάχης, όταν εμφανίστηκε μια ομάδα «Γκρίζων Λύκων». Άρχισαν τον πετροπόλεμο. Ξαφνικά πετάχτηκε μπροστά από τους διαδηλωτές ο Σολωμός Σολωμού. Ξεφεύγοντας από τους κυανόκρανους πέρασε στη νεκρή ζώνη. Ανέβηκε στον ιστό για να κατεβάσει την τουρκική σημαία ενώ άλλοι διαδηλωτές προσπαθούσαν να τον αποτρέψουν. Οι Τούρκοι σκοπευτές από το απέναντι φυλάκιο τον πυροβόλησαν. Ο Σολωμού έπεσε νεκρός με μία σφαίρα στο λαιμό.
Τους είπαν τρελούς, τους είπαν ήρωες. Μπορεί να ήταν και τα δύο. Ίσως ο Θουκυδίδης να δίνει τη λύση, όταν παρατηρεί ότι τον έπαινο για τους άλλους τον ανεχόμαστε τόσο μόνο όσο πιστεύουμε πως και εμείς οι ίδιοι θα μπορούσαμε να τον αξίζουμε, αφού καθετί που είναι ανώτερό μας δεν το πιστεύουμε από φθόνο. Σαράντα δύο χρόνια μετά την πρώτη (20 Ιουλίου) και τη δεύτερη (14 Αυγούστου) τουρκική εισβολή μοιάζει το κυπριακό να έχει καταστεί ένα δύσχρηστο «πρόβλημα». Συγκρίσεις και παραλληλισμοί είναι αναπόφευκτοι. Θα έλεγα μάλιστα ότι στην Ελλάδα η περίπτωση της Κύπρου ζει λαθραίως βίον αβίωτον. Η νέα γένια έχει σχεδόν μαύρα μεσάνυχτα. Το πολύ πολύ να μαθαίνει ότι η Κύπρος έχει συγκριτικά υψηλότερο βιοτικό επίπεδο και ότι βγήκε από τα Μνημόνια «σκίζοντάς» τα. Ακόμα και η ελλαδική Λογοτεχνία δυσφορώντας φαίνεται ότι κατέβαλε φιλότιμες προσπάθειες ώστε να μην ταράξει τον ύπνο των νεκρών του 1974 με το να μην ασχολείται καθόλου μαζί τους. Αντιθέτως, στην αρχή λειτούργησαν συχνά πολύ ανακουφιστικά για τις συλλογικές μας ενοχές βολικές αναλύσεις των διαμορφωτών της κοινής γνώμης. Ότι δήθεν ο Ερντογάν είναι διαφορετικός και ότι ο νέος ηγέτης των Τουρκοκυπρίων Ακιντζί έχει μια άλλη προσέγγιση. Η πρόσφατη αποκάλυψη για τον ισλαμιστή ηγέτη του τουρκικού κράτους – με το αποτυχημένο (;) πραξικόπημα στην Τουρκία και τις δικτατορικού τύπου αντιδράσεις – ελπίζω να βάλει, από την πλευρά μας, τα πράγματα στη θέση τους. Με τις συνομιλίες που διεξάγονται αυτό τον καιρό στη Μεγαλόνησο, αποκαλύπτεται για πολλοστή φορά ολοκάθαρα και πάλιν ότι οι Τούρκοι όχι μόνο θέλουν διχοτόμηση υπό το φύλλο συκής μιας συνομοσπονδίας αλλά ζητούν κάτι πολύ περισσότερο: να ελέγχουν όλοι την Κύπρο, με την προσδοκία ότι θα τους δοθούν και άλλες ευκαιρίες στο μέλλον… Επιβεβαιώνεται ότι το βαθύ κράτος της Τουρκίας, είτε υπό στρατιωτική κάλυψη είτε υπό πολιτικό πρόσχημα, θα τραβά πάντα από το αυτί τα φερέφωνά του για ένα φροντιστήριο στα παρασκήνια. Αποδεικνύεται ότι η κυπριακή τραγωδία είναι θέμα εισβολής, κατοχής και εποικισμού. Ότι ελπίδα για λύση δεν πρόκειται να υπάρξει, όσο οι νεοοθωμανοί γείτονες δεν μετεξελίσσονται σε δημοκρατία δυτικού τύπου. Ναι ντε. Σε αυτού του τύπου την πολιτεία, και μόνο σ’ αυτήν, την οποία κάθε γλυκανάλατος επαναστάτης έχει το δικαίωμα να βρίζει μέσα στο σπίτι της.
Μνήμη Ισαάκ και Σολωμού. Δύο «ενοχλητικών» νέων ανθρώπων που με τη θυσία τους υπενθυμίζουν στο μικροελλαδισμό μας ότι υπάρχει ένας Ελληνισμός σε θανάσιμο κίνδυνο – σε Κύπρο και Ελλάδα. Που δεν είχε τη φοβική ψευδαίσθηση ότι δεν πρέπει να ανοίξει «πηγάδια» μήπως και του κλέψουν οι πολυεθνικές το πετρέλαιο, που δεν φαντασιώθηκε επανάσταση σε καμία πλατεία Ταχρίρ. Με τα χίλια δυο του καθημερινά προβλήματα, τις αστοχίες και τις ανικανότητές του. Ναι, και τη διαφθορά του. Ίσως και με μια κρίση συνείδησης. Ένας Ελληνισμός όμως που δεν περιφέρεται γύρω από καμία ΕΡΤ ούτε προτίθεται να κλείσει με φτηνά κολπάκια τηλεοπτικούς σταθμούς. Ένας Ελληνισμός που δεν αναλώνει την αντίστασή του στην επαναπρόσληψη καθαριστριών, δεν προπηλακίζει εφοριακούς, δεν σκοτώνεται για πρόωρες συντάξεις. Ούτε ερωτοτροπεί με καταλήψεις σχολικών και μη κτηρίων, βαπτίζοντας τες ως «κινητοποιήσεις». Ένας Ελληνισμός αλλού σε κίνδυνο, που βιώνει την κατοχή ως απτή πραγματικότητα. Τη βλέπει, την ακούει, την αισθάνεται – μακριά από συντροφικοεθνικιστικές φαντασιώσεις. Πεθαίνοντας εν ανάγκη μαζί της.
Ας είναι αιωνία η μνήμη του Τάσου και του Σολωμού.