⇒ Μάθημα και σήμερα Φιλοσοφίας στη Δευτέρα Λυκείου, μάθημα αρχαίων Ελληνικών (Φιλοσοφικός Λόγος) στην Τρίτη Λυκείου. Δύσκολες έννοιες, σχεδόν απλησίαστα για μερικά παιδιά τα νοήματα. Και το άγχος των εξετάσεων να κρατά μέρα-νύχτα καραούλι. Τι είναι το ωραίο, τι το ηθικό; Τι κάνει τη ζωή αξιοβίωτη; Τι είναι η αρετή, τι η ευτυχία; Ποιος είναι αγαθός πολίτης; Πολύ βαρύ το φορτίο της απορίας, άλλο τόσο βασανιστική η επιχειρηματολογία. Είναι και οι ήχοι που ακούγονται έξω από το ανοικτό παράθυρο, η σκανδαλιστική βοή της πόλης που φωνάζει… Ο Έρασμος στο «Μωρίας Εγκώμιον» είχε τη φιλοσοφική πολυτέλεια να το δει πιο χαλαρά:
Ποια δουλειά μπορούν να κάνουν στη ζωή αυτοί οι φιλόσοφοι; Καμιά. Παράδειγμα ό Σωκράτης, που το μαντείο του Απόλλωνα, – πολύ άσοφα, να λέγεται – ανακήρυξε Σοφό, πρώτον και καλύτερο. Μια μέρα, είχε να συζητήσει δημόσια δεν ξέρω ποια υπόθεση, και τόσο ρεζιλεύτηκε απ΄ τα γέλια της Αγοράς, πού το βούλωσε. Ο άνθρωπος όμως αυτός δεν είναι τόσο άσοφος: δεν δέχτηκε τον τίτλο του σοφού και τον έδωσε στο Θεό μόνο· από την άλλη συμβούλευε τούς όμοιους του να μην ανακατεύονται στην πολιτική. Λαμπρά! Μα καλύτερα θα ΄κανε να εξηγήσει, πώς για να ζήσεις σαν άντρας πρέπει να μην ανακατεύεσαι με τη σοφία.
Γιατί, τέλος πάντων, τι τον καταδίκασε να πιει το κώνειο, αν όχι ή σοφία; Κι αλήθεια, φιλοσοφούσε για τα σύννεφα και τις ιδέες, μετρούσε μαθηματικά τα πόδια του ψύλλου κι εκστασιαζόταν με το ζιζίνισμα της σκνίπας, μα δεν κατάλαβε τίποτα από την πραγματικότητα της καθημερινής ζωής. Κι έρχεται ό Πλάτων, ό μαθητής, έτοιμος να συνηγορήσει για το δάσκαλο, πού κινδυνεύει το κεφάλι του… Σπουδαίος δικηγόρος, να σου πετύχει! Σαστισμένος από την οχλαγωγία, δεν καταφέρνει να πει στο πλήθος παρά τη μισή φράση της αρχής!
Εράσμου, Μωρίας Εγκώμιον, εκδόσεις Ηριδανός 1970, σσ. 60-61
